Ptaki

Na terenie Australii i otaczających ją terytoriów żyje ponad 800 gatunków ptaków. Około 350 z nich jest endemitami australijskiej krainy zoogeograficznej, na którą składa się Australia, Nowa Gwinea, Nowa Zelandia i wyspy południowo-zachodniego Pacyfiku. Najstarsze kopalne szczątki przodków tutejszych ptaków znajdowano już w późnych osadach oligoceńskich. Ptaki krainy australijskiej należą do 58 rodzin z czego 12 jest endemicznych. Rodziny endemiczne to: nielotne strusiopodobne emu (3 gatunki) i kazuary (3 gatunki w tym 1 australijski kazuar hełmiasty) oraz nogale (12 gatunków), zmierzchniki (7 gatunków), lirogony (2 gatunki tylko australijskie: lirogon wspaniały i lirogon Alberta) , krzakówki (2 gatunki tylko australijskie: w tym krzakówka rdzawa), czerwonki, miodojady, srokacze, graliny (4 gatunki w tym gralina srokata (Grallina cyanoleuca) i gralina potokowa (Grallina bruijni), apostoł australijski (Struthidea cinerea) i skałowron (Corcorax melanorhamphos), altanniki (17 gatunków), ptaki rajskie (44 gatunki).

emu

Emu (Dromaiidae) i kazuary (Casuariidae) należą do tego samego rzędu kazuarowych (Casuariformes) a charakteryzują się dużymi rozmiarami, brakiem mostka, redukcją skrzydeł i zdolnością do szybkiego biegu. Ich pisklęta są zagniazdownikami. Emu żyją w stadach na otwartej przestrzeni a kazuary są z reguły samotnikami żyjącymi w lasach broniącymi swego terytorium oraz mają kostną narośl na czaszce w kształcie hełmu. Nogale (Megapodidae) charakteryzują się tym, że nie wysiadują swoich jaj, a wykorzystują do ich inkubacji ciepło słońca lub ciepło wydzielane podczas fermentacji gnijących roślin a głównie liści. Do ptaków aktywnych po zmierzchu należy rodzina zmroczników (Podargidae), a jednym z największych jej przedstawicieli jest zmrocznik australijski (Podargus strigoides) nazywany też paszczakiem australijskim z powodu wyjątkowej szerokości dzioba i paszczy. Lirogony (Menuridae) i krzakówki (Atrichornithadae) należą do podrzędu lirogonowych (Menurae) i charakteryzują się umiejętnością naśladowania głosów innych zwierząt. Chwostki (Malurinae) będące podrodziną: pokrzewkowatych (Sylviidae) to ptaki o przeciętnej długości ciała ok. 12 cm z długim ogonem, który najczęściej utrzymują zadarty nad grzbietem. W Australii i Nowej Gwinei występuje największa liczba gatunków z rodziny miodojadów (Meliphagidae), które spełniają ważną rolę w zapylaniu pierwotnej flory australijskiej (ornitogamia). Charakterystycznym gatunkiem jest np. filemon sępiogłowy (Philaemon corniculatus) przypominający z wyglądu małego sępa. Natomiast jednym z najlepszych śpiewaków jest srokacz szary (Cracticus torquatus) z rodziny srokaczy (Cracticidae), u których melodyjny śpiew wydaje samiec i samica nawet w locie. Altanniki (Ptilonorhynchidae) są blisko spokrewnione z ptakami rajskimi. Samce konstruują budowle przypominjące platformy, altanki lub aleje na których tokują . Natomiast ptaki rajskie (Paradiseidae) wyróżniają się najbardziej ozdobnym upierzeniem w całym ptasim świecie.

Australia nazywana jest krainą papug (Psittacidae), z powodu ich licznego występowania w szczególności podrodziny kakadu (Kakatoeinae), które podnoszą czub na głowie i lory (Trichoglossinae). Wielkie stada tworzą popularne w hodowli domowej papużki faliste (Melopsittacus undulatus), należące do podrodziny papug właściwych (Psittacinae), które na wolności mają ubarwienie zielonkawe. Również zimorodki (Alcedinidae) są bogato reprezentowane, a w tym największy z całej rodziny kukabura (Dacelo novaeguineae) osiągający ok. 43 cm długości należący do zimorodków leśnych, które żyją z dala od wody.

kukabura

 
W północnej Australii i południowej Nowej Gwinei żyje gatunek z rodziny kaczkowatych (Anatidae) będący jedynym przedstawicielelm podrodziny bezpłetwców (Anseranatinae) gęś skąpopłetwa (Anseranas semipalmata), która jako jedyna w rzędzie blaszkodziobych (Anseriformes) ma wielki palec skierowany do tyłu dzięki czemu może stabilnie siadać na gałęzi. Z tej podrodziny gęsiowatych (Anserinae) pospolitym ptakiem jest łabędź czarny (Cygnus atratus), a wysepki Cieśniny Bassa zamieszkuje kapodziób (Cereopsis novaehollandiae), o krótkim, tępym dziobie z górną częścią koloru zielonego, który nie lubi wody.

Do najpospolitszych ptaków Australii należy należąca do rodziny wikłaczy (Ploceidae), budująca zamknięte gniazdo z traw zeberka (Poephila guttata).

kapodziób

Około 200 gatunków ptaków morskich żyje w pobliżu australijskiego wybrzeża w tym wiele prowadzących wędrowny tryb życia. Kontynent australijski jest końcowym przystankiem migracji wędrownych ptaków wodnych, które przylatują tu z Dalekiego Wschodu Rosji i Alaski przez południowo-wschodnią Azję do Australii i Nowej Zelandii. Około dwóch milionów ptaków podróżuje tym szlakiem do i z Australii każdego roku. Dużym i bardzo pospolitym morskim ptakiem jest pelikan australijski (Pelecanus conspicillatus), którego można spotkać przy większości cieków wodnych w Australii. Pingwinek mały (Eudyptula minor) jest jedynym gatunkiem rodziny pingwinów (Sphenisciformes), który rozmnaża się na stałym lądzie Australii.

góra